Słownik

Audiofilska encyklopedia od do Z. Najważniejsze terminy ujęte w słownikowej formie. Przeczytaj!
S
SCART
(Eurozłacze, Euro) Złącze stosowane w urządzeniach wideo umożliwiające szybkie ich łączenie. Może zawierać sygnały audio i video, magistralę wymiany danych, sygnały sterujące formatem obrazu.
SCMS
System zabezpieczający przed nieograniczonym kopiowaniem nagrań w formacie cyfrowym. Powstał w chwili pojawienia się urządzeń typu DAT (ang. Digital Audio Tape), które umożliwiały tworzenie cyfrowych kopii każdego materiału.
SECAM
Tłumaczony jako Sequentian Color And Memory. System potencjalnie eliminuje konieczność regulacji nasycenia i koloru w monitorze. Dwa sygnały różnicowe transmitowane są za pośrednictwem dwóch linii, a zadaniem bufora pamięci jest wyodrębnienie informacji o kolorach.
Sensaura
System opracowany we wczesnych latach 90-tych, umożliwiający taką obróbkę dźwięku, że możliwe są trójwymiarowe efekty lokalizacji źródeł pozornych w przestrzeni. Pierwsze nagrania wykonywane były przy pomocy sztucznej głowy a następnie poddawane obróbce stanowiącej istotę systemu. Przy zachowaniu odpowiedniej geometrii układu słuchacz-kolumny, system Sensaura daje efekty stereofoniczne niemożliwe do uzyskania przy pomocy tradycyjnych technik nagraniowych. Obecnie technologia ta stosowana jest szeroko w grach komputerowych oraz w kartach dźwiękowych komputerów.
Skanowanie progresywne
Technika nagrań wideom w któerej obraz jest skanowany w całości w całości jest wyświetlany na ekranie TV. Znacznie zwiększa to jakość obrazu i niweluje zmęczenie oczu spowodowane migotaniem obrazu. Używane jest w telewizji wysokiej rozdzielczości w standardach 720p oraz 1080p. Skanowanie progresywne obsługują też w pełnym zakresie konsole Xbox 360, Playstation 3 i Wii, a także odtwarzacze Blu-ray.
Skuteczność
Parametr charakteryzujący kolumny głośnikowe. Określa natężenie dźwięku emitowane go w odległości 1 m od głośników, mierzone przy zasileniu przetworników sygnałem testowym (2,83V). Skuteczność podawana jest w dB.
Słuchawki bezprzewodowe
Słuchawki bezprzewodowe to słuchawki wyposażone w akumulator i technologie, dzięki którym nie ma konieczności podłączania ich za pomocą kabla do urządzenia, z jakiego jest odtwarzana muzyka.
Soft Clipping
Starożytny układ NAD-a, przeciwdziałający przesterowaniu tranzystorów końcowych. Jeśli będziemy chcieli zagrać zbyt głośno, ponad miarę możliwości wzmacniacza, to w typowej sytuacji doprowadzimy do przesterowania końcówki, co z kolei spowoduje obcinanie wierzchołków sygnału (modelowo przedstawia się go w postaci sinusoidy),a na skutek tego generowanie zniekształceń. A te, nawet jeżeli pozostaną przez nas niezauważone, mogą bardzo dokuczyć głośnikom wysokotonowym. Układ Soft Clipping zaokrągla obcinane wierzchołki i w ten sposób łagodzi efekty przesterowania.
SONY
Japońska firma założona w 1946 roku przez Masaru Ibukę i Akio Moritę jako Tokyo Telecommunications Engineering; obecnie jeden z największych światowych producentów elektroniki użytkowej. Znana z wyprodukowanego w 1979 roku przenośnego odtwarzacza kasetowego "walkmana". Produkt utworzono przez usunięcie zbędnych funkcji magnetofonu i miniaturyzację pozostałych mechanizmów. Wypromowała takie znaki towarowe jak discman czy trinitron. Wśród jej produktów znajduje się MiniDisc, seria konsol wideo PlayStation, pamięci Memory Stick i seria komputerów VAIO. Jest również autorem systemu zapisu wideo Betamax oraz nośnika pamięci HiFD. Firma dzięki przejęciom jest także właścicielem m.in. studia filmowego Columbia Pictures oraz przez spółkę-córkę Sony Music jest jednym z największych wydawców muzycznych. W 2006 r. Sony przejął dział lustrzanek cyfrowych koncernu Konica Minolta, poszerzając tym samym swoją ofertę o nowy obszar, jakim jest segment cyfrowych aparatów fotograficznych.
Sound Navigator
System umożliwiający ustawienie różnych korekcji dźwięku ze względu na typ słuchanej muzyki. Opracowano 26 ustawień bazujących na 6 podstawowych korekcjach (Classic, Rock, Vocal, Techno, Optimal i Jazz). Muzyka klasyczna posiada tylko jedno ustawienie, pozostałe rodzaje muzyki po 5 poziomów regulacji.
Soundbar
Listwa głośnikowa dołączana do telewizora poprzez HDMI lub wejście optyczne, zawierająca głośniki umieszczone na całej długości urządzenia, a także z boków, np. skierowane do góry. Głośników może być kilka, a nawet kilkadziesiąt.
SQ
(ang: Stereo Quadrophonic System) Jeden z systemów matrycowych zapisu kwadrofonicznego. Cztery kanały audio są nagrywane w dwóch kanałach płyty analogowej (LP). Zwykłe gramofony mogą odtwarzać płyty SQ dając dwukanałowy dźwięk. Aby uzyskać dźwięk czterokanałowy trzeba do gramofonu dołączyć dekoder SQ. System SQ nigdy nie zdobył szerszej popularności.
Srebro
Srebrzystobiały metal, używany powszechnie w elektronice. Cechuje go bardzo dobre przewodnictwo elektryczne i cieplne.
Step DBB
Układ skokowej regulacji dynamicznego wzmocnienia tonów niskich.
Stereo
Ogólna nazwa technik zapisu i odczytu dźwięku dwukanałowego. Różnica w sygnałach obu kanałów powoduje, że słuchacz ma wrażenie przestrzenności audycji. Kilkadziesiąt lat temu stereofonia zrewolucjonizowała rynek audio i tak naprawdę to ona sprawiła, że rozpoczął się wyścig technologiczny, w wyniku, którego mamy dzisiaj dźwięk wielokanałowy, radio z RDS itp.
Stereofonia
Zobacz: Stereo
Stosunek sygnał / szum
Wielkość S/N określająca różnicę miedzy sygnałem użytecznym a szumami toru audio. Im parametr ten jest większy, tym urządzenie lepsze. Stosunek sygnał/szum wyrażany jest w dB.
Stosunek sygnału do szumu
Zobacz: Stosunek sygnał/szum.
STRAIGHT WIRE
Założona w Stanach Zjednoczonych przez Stevena Hilla firma działa od 1989 roku. Zajmuje się wytwarzaniem wszystkich rodzajów przewodów połączeniowych, poczynając od kabli głośnikowych, po przez wszelkiego rodzaju kable wizyjne, a na przewodach cyfrowych HDMI kończąc. Lata doświadczeń pozwoliły wdrożyć najbardziej wyrafinowane i skomplikowane technologie produkcji zarówno samych przewodów jak i odpowiednich izolacji. Najlepszą rekomendacją jakości wyrobów jest fakt, iż odbiorcą kabli są najwięksi producenci z branży audio (Sony, Thomson, Denon, Harman/Kardon, JBL) oraz szereg prestiżowych nagród. Główną filozofią firmy jest wytwarzanie połączeń, które przekazywać będą muzykę bez jakiejkolwiek własnej ingerencji. Staright Wire nie stosuje żadnych filtrów ani nie ?stroi? swoich produktów. Przewody SW, ze względu na swoją "przeźroczystość", są chętnie stosowane przez studia nagraniowe.
Subwoofer
Dodatkowy moduł zawierający głośnik niskotonowy, będący uzupełnieniem systemów nagłośnienia wielokanałowego, najczęściej zestawów kina domowego. Rolą subwoofera jest odtwarzanie dźwięków o najniższych częstotliwościach (z reguły w granicach 20-200 Hz). Jego wykorzystanie daje, ceniony podczas projekcji filmowej, efekt drżenia ścian, podłogi i mebli. Subwoofery są szczególnie przydatne w aparaturach audio o ograniczonej mocy stosowanych w małych pomieszczeniach i samochodach. W tego typu miejscach dźwięki o niższych częstotliwościach są szybciej tłumione od dźwięków o wyższych częstotliwościach.
Subwoofer aktywny
Moduł głośnikowy zawierający przetwornik niskotonowy i zasilający go wzmacniacz mocy. Takie urządzenie sterowane jest sygnałem liniowym z dedykowanego wyjścia wzmacniacza lub amplitunera.
Subwoofer Output Connection
Wyjście na subwoofer.
Subwoofer pasywny
Moduł głośnikowy zawierający wyłącznie przetwornik niskotonowy. Takie urządzenie podłączane jest do specjalnej końcówki mocy wzmacniacza lub amplitunera.
Subwoofer Ready
Określenie oznaczające urządzenie przeznaczone do współpracy z subwooferem.
Surround Sound
Dźwięk przestrzenny uzyskiwany dzięki wielokanałowemu systemowi głośników. W jego skład wchodzą kanały przednie i tylne a często dodatkowo również kanał centralny.
Sygnał komponent
Podczas reprodukowania obrazu każdy odbiornik potrzebuje bazowych informacji o podstawowych kolorach: czerwonym, zielonym i niebieskim (RGB - red, green, blue). Takie sygnały są najprostszą formą złożonego sygnału wizyjnego nazywanego komponentowym.
Sygnał kompozyt
Standardowy sygnał wizyjny otrzymywany przez konwersję przebiegów RGB.
Sygnał S-Video
Informacje na temat kolorów przekazywane są za pomocą informacji o poziomach luminancji i chrominancji. Sygnał S-Video otrzymywany jest w procesie przekształcania bazowych danych o kolorach RGB.
Szeregi E6, E12, E24...
Określenie wartości nominalnych rezystancji oporników i pojemności kondensatorów. Elementy te produkowane są według ustalonej w tym celu tabeli szeregów. Są one oznaczane literą E oraz liczbą, wskazującą ilość wartości tabelarycznych w pojedynczej dekadzie (tzn. w zakresie od 1 - 10 (10 -100, 100 - 1000) jednostek (np.: szereg E6 ? obejmuje sześć wartości; 10, 15, 22, 33, 47, 68). Dzięki takiemu logarytmicznemu podziałowi udało się uzyskać pokrycie całych dekad potrzebnych wartości - w zależności od dopuszczalnej tolerancji - stosunkowo niewielką ilością standardowych wartości nominalnych.
Szum
Dźwięk, którego ciągłe widmo jest w większości zakresu słyszalności zrównoważone, tzn. nie występują gwałtowne "piki" (maksima), które słyszalne mogłyby być jako dźwięczące rezonanse o określonej wysokości tonu.
Szum biały
Odmiana szumu akustycznego o całkowicie płaskim widmie (niezależnie od częstotliwości). Nazwa nawiązuje przez analogię do światła białego, które jest mieszaniną wszystkich możliwych barw o całkowicie płaskim widmie w zakresie widzialnym. Intensywność szumu białego teoretycznie jest równomierna w całym paśmie - od zera do nieskończoności.
Szum różowy
Szum akustyczny znany także jako szum 1/f, jest sygnałem, którego widmo częstotliwościowe, a także widmowa gęstość mocy są proporcjonalne do odwrotności częstotliwości. Widmowa gęstość mocy szumu różowego opada ok. 3dB na oktawę. Zatem poziom ciśnienia akustycznego w kolejnych pasmach oktawowych będzie stały. Jest to szczególnie przydatne przy ocenie akustycznej nagłaśnianego pomieszczenia.
Szum wzmacniacza
Zmiany na wyjściu wzmacniacza występujące przy braku sygnału wejściowego. Ich przyczyną są najczęściej szumy własne elementów elektronicznych, obwody zasilania oraz brak odpowiedniego ekranowania fragmentów małosygnałowych toru audio.
T
THD
Zniekształcenia harmoniczne. Współczynnik całkowitych zniekształceń harmonicznych wynikający z nieliniowości toru audio i określający poziom szumów w sygnale użytecznym audio. Zniekształcenia harmoniczne są dokuczliwe, jeśli ich procentowa zawartość w sygnale jest znacząca. Norma hi-fi określa dopuszczalny udział zniekształceń dźwięku jako 1%.
THX
System certyfikacji sprzętu i instalacji reprodukujących dźwięk i obraz, stworzony w 1982 pod egidą firmy Lucasfilm. System ten precyzyjnie określa warunki projekcji i odsłuchu kinowego - w praktyce oznacza, że sprzęt z tym symbolem gwarantuje perfekcyjne tworzenie bardzo wysokiej jakości kina domowego. Urządzenia są testowane na jakość obrazu i dźwięku, na łatwość obsługi, ergonomię oraz niezawodność.
THX Dominus
Certyfikat THX Dominus to najwyższy poziom certyfikacji przyznawany przez firmę THX dla sprzętu audio (głównie kolumn głośnikowych i wzmacniaczy), który spełnia wysokie wymagania dotyczące jakości dźwięku, mocy i dynamiki, przeznaczony do największych pomieszczeń odsłuchowych.
THX Selekt
Urządzenia audio/video oznaczone tym symbolem spełniają normy THX i przeznaczone są do pomieszczeń o kubaturze ok. 55m3.
THX Surround EX
System będący rozbudowanym formatem 5.1 - dodano jeden kanał zasilający głośnik umieszczony centralnie z tyłu, miedzy głośnikami efektownymi. Powoduje to znacznie lepsze odwzorowanie sceny akustycznej w systemach kina domowego.
THX Ultra
Urządzenia audio/video oznaczone tym symbolem spełniają normy THX i przeznaczone są do pomieszczeń o kubaturze powyżej 85m3.
Toslink
Standard połączenia dla sygnału cyfrowego w domowych systemach A/V wykorzystujący do przesyłu informacji przewód optyczny (światłowód). Także określenie przewodu optycznego.
Treble
(ang.) Tony wysokie
Treble & Bass Control
Regulacja tonów wysokich i niskich pozwalająca uwzględnić indywidualne preferencje słuchacza.
Tri-wiring
(Potrójne okablowanie) - połączenie końcówki mocy z kolumnami głośnikowymi, wykorzystujące oddzielne doprowadzenia prądu do głośników wysoko-, średnio- i niskotonowych za pomocą pary sześciożyłowego przewodu, dwóch par przewodów, z czego jedna para musi posiadać co najmniej cztery żyły, lub trzech par przewodów dwużyłowych. Rozwiązanie lansowane przez prawdziwych audiofili, mające na celu poprawienie jakości brzmienia odtwarzanych dźwięków, ich szczegółowości i przestrzenności.
Trioda
Lampa elektronowa składająca się z trzech elektrod: katody, anody i siatki.
Tuner
Układ elektroniczny umożliwiający odbiór sygnałów radiowych lub telewizyjnych. Potocznie - odbiornik radiowy bez wzmacniacza mocy, komponent wieży audio.
Tuner satelitarny
Układ elektroniczny umożliwiający odbiór sygnałów radiowych lub telewizyjnych emitowanych z satelity.