Słownik

AAC

Advanced Audio Coding - format plików dźwiękowych, poddanych kompresji stratnej, opracowany w 1997 roku przez grupę firm, w której znalazły się: Fraunhofer IIS, AT&T Bell Laboratories, Dolby, Sony Corporation oraz Nokia. W zamyśle tej grupy miał on zastąpić MP3, gwarantując wyższą jakość dźwięku przy porównywalnej przepływności lub tę samą jakość dźwięku przy przepływności niższej. Jako podstawowy kodek w swoich urządzeniach przyjęły go korporacje Apple i Sony, znajdziemy go więc w iPhone, iPod, iTunes, PlayStation 3, Playstation Portable.

AC

Międzynarodowy skrót oznaczający prąd przemienny.

AC-3

Inaczej Dolby Digital, cyfrowy system kodowania dźwięku opracowany przez firmę Dolby Laboratories pozwalający na zapis do sześciu niezależnych kanałów (pięć kanałów w pełnym pasmie oraz sygnał subwooferowy LFE) na użytek dźwięku wielokanałowego do kina domowego. Sygnał poddany jest kompresji (przepływność najczęściej 384kbps), tak aby można go było upakować wraz z wysokiej jakości obrazem na nośniku DVD, stąd jakość AC-3 jest znacznie niższa np. od tej oferowanej przez płyty CD. Dolby Digital to obowiązujący standard dla płyt DVD pojawiający się także w przekazach satelitarnych oraz na nośnikach Blu-Ray / HD-DVD.

Adapter

Potoczna, choć niepoprawna nazwa gramofonu.

ADC

ang. Analog to Digital Converter - przetwornik analogowo - cyfrowy. Układ elektroniczny, który zamienia sygnał analogowy na cyfrowy. Bardzo ważnymi parametrami są rozdzielczość i częstotliwość próbkowania. Sygnał analogowy jest dzielony na próbki, których amplituda podlega kwantyzacji i jest wyrażana w bitach. Na przykład 256 poziomów kwantyzacji oznacza przetwornik 8 - bitowy, gdyż 28 = 256. Im więcej bitów, tym dokładniej zapis cyfrowy odpowiada amplitudzie analogowej, a im większa częstotliwość próbkowania tym dokładniej jest odwzorowana zmienność sygnału analogowego w funkcji czasu.

ADD

Jedno z trzech oznaczeń (pozostałe to AAD i DDD) spotykanych na płytach CD. Informuje o sposobie realizacji poszczególnych etapów produkcji dysku, 1 - sposobie nagrania, 2- masteringu i 3- rejestracji danych na nośniku. Litera A (analog) odpowiada ścieżce analogowej, D (digital) cyfrowej. W przypadku AAD nagranie wykonano analogowo, mastering był analogowy, płyta jest (zawsze) cyfrowa. Skróty AAD, ADD, DDD nie mogą być traktowane jako wyznacznik jakości, która nie wynika wprost z zastosowanych urządzeń czy technologii obróbki sygnału.

AES/EBU

Opracowany przez Audio Engineering Society (AES) i zatwierdzony przez organizację European Broadcasting Union (EBU) standard przesyłu cyfrowych danych audio. Sygnał o rozdzielczości do 24 bitów przesyłany jest przewodem o impedancji 110 ohm z końcówkami typu XLR. Gniazda AES/EBU spotykane w domowym sprzęcie audio zapewniają na ogół wyższą jakość transmisji od popularnych łącz coax, sygnał ma wyższą amplitudę, jest zrównoważony i mniej podatny za zakłócenia. Jakkolwiek domowy AES/EBU do złudzenia przypomina pierwowzór stworzony na użytek studia nagraniowego to jest jego wersją zubożoną o niektóre, nieprzydatne do transmisji w systemach domowych dane.

AIFF

Audio Interchange File Format - format plików audio poddanych kompresji bezstratnej, opracowany m.in. przez Apple?a w roku 1988. W systemie tym sygnał ma postać PCM - Pulse Code Modulation - a więc taki, w jakim kodowane są płyty CD i DVD-A. AIFF używany jest w studiach nagraniowych oraz np. w komputerach Apple?a, iPodach itp.

Aliasing

Ze zjawiskiem aliasingu mamy do czynienia wówczas gdy w trakcie przetwarzania analogowo-cyfrowego lub cyfrowo-analogowego w wynikowym sygnale pojawiają się zniekształcenia będące pochodną sygnałów źródłowych o częstotliwościach wyższych od częstotliwości Nyquista. Aby temu przeciwdziałać stosuje się filtr antyaliasingowy, tłumiący sygnały o zbyt wysokich częstotliwościach. W konwerterze analogowo-cyfrowym pracującym z próbkowaniem fs, filtry antyaliasingowe powinny tłumić składowe powyżej częstotliwości fs/2.

ALTIMA

Materiał stosowany w produkcji membran głośników. Nazwa pochodzi od trzech składników tego materiału: Aluminium, Tytan, Magnez.

AM

Termin używany w radiofonii oznaczający modulację amplitudy (Amplitude Modulation). W stacji nadawczej sygnał muzyczny moduluje amplitudę fali nośnej - fali o tej częstotliwości, na którą strojony jest odbiornik. W odbiorniku zachodzi natomiast proces demodulacji, w którym z odbieranego sygnału rekonstruowany jest oryginalny przebieg muzyczny. AM spotyka się w zakresach fal długich, średnich oraz krótkich do monofonicznej transmisji niskiej jakości.

Amp In

ang. Amplifier Input. Oznaczenie gniazd wejściowych we wzmacniaczu (końcówce) mocy.

Amplituner

ang. amplifier + tuner. Wzmacniacz zintegrowany z tunerem radiowym. Można do niego podłączać inne urządzenia źródłowe (CD, gramofon, mikrofon, magnetofon itp.). Na rynku są dwa typy amplitunerów: stereofoniczne amplitunery hi-fi oraz wielokanałowe amplitunery A/V.

Amplituner sieciowy

Amplituner sieciowy (Network Receiver) to urządzenie, które składa się z kilku umieszczonych w jednej obudowie obwodów: wzmacniacza, odbiornika radiowego, przetwornika C/A, procesorów cyfrowych oraz układów komunikacji z siecią komputerową. Poszczególne modele amplitunerów różnią się między sobą zarówno liczbą kanałów, jak i funkcjonalnością.

ANSI

Określenia "ANSI lumeny" używa się w odniesieniu do jasności projektorów. Co to są lumeny, wiemy zapewne ze szkoły, ale co oznacza skrót ANSI?

Anti-skating

Siła, z jaką ramię gramofonu przeciwdziała sile dośrodkowej - przyciągającej igłę do środka płyty. Antiskating czyli inaczej siła przeciwpoślizgowa jest istotnym elementem regulacji każdego gramofonu (z wyjątkiem konstrukcji z ramionami tangencjonalnymi). Źle dobrana może powodować nawet uszkodzenie wkładki.

ASC

ang. Audio Super Control - elektroniczna regulacja parametrów dźwięku w radioodtwarzaczach samochodowych, umożliwiająca osobiste ustawienia (równowaga, tony niskie i wysokie).

Aspekt

Aspekt definiuje proporcje obrazu, czyli stosunek szerokości do wysokoś- ci. Istnieją dwa sposoby podawania aspektu, w uproszczeniu można je nazwać europejskim i amerykańskim.

Atrac

Metoda kompresji stratnej sygnału, najczęściej spotykana w formacie MiniDisc, źródłowe dane ulegają redukcji do przepływności 300kbps (co stanowi ok. 20% względem zapisu CD). Sygnał podany do zakodowania ma format 16bit/44.1kHz, a analizie podlegają fragmenty o długości 11.6ms. Z każdego z nich wyodrębniane są składniki słyszalne i niesłyszalne (selekcja przeprowadzana jest na podstawie algorytmu uwzględniającego właściwości słuchu oraz maskowania sygnału). Tylko te informacje, które koder uzna za słyszalne są zapisywane, reszta jest tracone w procesie kodowania.

ATRAC

ang. Adaptive Transform Acoustic Coding - system stratnej kompresji cyfrowej używany przez firmę Sony w opracowanym przez nią formacie MiniDisc . Idea systemu opiera się na cechach słyszenia ludzkiego ucha.

Audio CD-R

Płyta Audio CD-R jest odmianą zwykłej płyty CD-R i wizualnie niczym od niej się nie różni. W przeciwieństwie do zwykłej płyty CD-R, na której zapisu możemy dokonać przy pomocy zwykłej komputerowej nagrywarki CD-R, płyta Audio CD-R współpracuje tylko z nagrywarkami hi-fi. Ze względu na ochronę praw autorskich jej cena jest kilkakrotnie wyższa od zwykłej płyty CD-R.

AUX

Zobacz: Auxiliary.

Auxiliary

ang. pomocniczy, dodatkowy. Dodatkowe wejście liniowe we wzmacniaczu lub amplitunerze, umożliwiające podłączenie do systemu dodatkowego komponentu.

AWG

Amerykański system oznaczania pola przekroju przewodu. Wartości pola przekroju są wyrażane w liczbach całkowitych, a nie w mm2. Im mniejszy AWG tym większe pole przekroju, przykładowo: 1 AWG=42,40 mm2, 13 AWG=2,63 mm2.

Azymut

Regulacja wkładki gramofonowej polegająca na takim jej ustawieniu, aby patrząc na front wkładki igła była prostopadła do powierzchni płyty. W wielu ramionach producent przewidział specjalne mechanizmy regulacyjne, tam gdzie ich nie ma można radzić sobie różnymi podkładkami, choć nie jest to metoda gwarantująca niezmienność parametrów w czasie. Złe ustawienie azymutu prowadzi do zaburzenia panoramy stereofonicznej i eksponowania jednego z kanałów.