Słownik

Audiofilska encyklopedia od do Z. Najważniejsze terminy ujęte w słownikowej formie. Przeczytaj!
K
Kabel koaksjalny
Kabel o budowie koncentrycznej - umieszczona w środku żyła otoczona jest izolatorem a on z kolei pokryty jest ekranem elektrycznym. Przewody tego typu mają najczęściej impedancję 50 om lub 75 om. Stosowane są do połączenia anteny z odbiornikiem radiowym lub telewizyjnym a także do przesyłania sygnałów cyfrowych miedzy komponentami sprzętu audio.
Kabel optyczny
Kabel optyczny (nazywany też TOSLINK lub SPDIF optical) jest cyfrowym przewodem audio, który przesyła dźwięk za pomocą światła, a nie sygnału elektrycznego.
Kable cyfrowe
Kable cyfrowe można uznać za frakcję interkonektów, ale można też potraktować odrębnie, zwłaszcza że występuje tutaj wiele technik i standardów.
Kable HiFi
Kable wykorzystywane do połączenia komponentów domowego zestawu Hi Fi.
Karaoke
Możliwość miksowania własnego głosu z odtwarzaną muzyką. Produkowane są specjalne płyty gdzie brak jest głosu wokalisty, są za to teksty piosenek. Nośniki takie odsłuchiwane na specjalnych czytnikach lub komputerze pozwalają wyświetlić tekst piosenki i odtwarzać zsynchronizowaną z nim melodię. Specjalny znacznik lub kolory pokazują, które frazy powinny być śpiewane w danym momencie. Niezwykle popularna zabawa, zwłaszcza w zagranicznych klubach muzycznych.
Kąt prowadzenia - tangency
Jeden z parametrów kalibracji gramofonu. W konstrukcjach z ramieniem podpartym obrotowo igła porusza się po łuku, zamiast perfekcyjnie po prostej wzdłuż promienia płyty. Regulacja parametru tangency polega na odnalezieniu równoległego ustawienia wkładki (przykręconej do ramienia za pomocą śrub regulacyjnych) do rowka korzystając z przeznaczonych do tego celu obszarów płyty - punktów Baerwalda. Stosuje się do tego celu specjalny szablon ułatwiający regulację.
Kevlar
Bardzo mocny i odporny materiał o charakterystycznej żółtej barwie. Przy tej samej masie jest 5-krotnie bardziej wytrzymały na rozciąganie niż stal. W elektroakustyce wykorzystywany jest do budowy membran głośnikowych przetworników dużej mocy.
KIMBER KABLE
Kimber Kable to jedna z najbardziej znanych i cenionych marek okablowania na świecie. Nazwa tej amerykańskiej firmy pochodzi od nazwiska założyciela - Raya Kimbera, który ponad 20 lat temu odkrył mierzalne i słyszalne różnice pomiędzy kablami audio o różnej budowie. Przeprowadzone intensywne badania i eksperymenty pokazały, że parametry kabla zależą od jego konstrukcji, geometrii przewodnika, procesów metalurgicznych i izolacji. Każdy z tych czynników warunkuje sposób przekazywania sygnału, zwłaszcza tzw. informacji subtelnej, a w efekcie wpływa na brzmienie. Ray Kimber zaproponował szereg rozwiązań, które spotkały się z wysoką oceną znawców i ustaliły renomę KK. Dziś oferta firmy obejmuje kilkanaście typów interkonektów i kabli głośnikowych. Co prawda ceny najbardziej wyrafinowanych produktów serii Kimber Select trudno zaliczyć do przystępnych. Modele otwierające linię w swoich przedziałach cenowych nie mają konkurencji tak, jeśli chodzi o dźwięk jak i wówczas, gdy zależy nam na wspaniałym wyglądzie.
Klasa A, A/B, B
Określenie trybu pracy wzmacniacza mocy. Klasa A oznacza małą sprawność, ale i najmniejszy poziom zniekształceń, dlatego wzmacniacze tego typu często wykorzystywane są w wymagającym sprzęcie klasy high-end. Klasa B i AB pozwalająca na zoptymalizowanie kosztów, mocy wyjściowej i parametrów i przyjęła się w segmencie urządzeń powszechnego użytku. Obecnie coraz częściej stosowane są wzmacniacze pracujące w klasie D. Cechuje je znaczny wzrost sprawności (z wcześniejszych 30-50% do poziomu 85-90%), jednocześnie możliwe stało się stosowanie mniejszych zasilaczy i radiatorów oraz związanych z nimi obudów.
Kod pasków barwnych
Sposób oznaczania biernych elementów elektronicznych, najczęściej oporników. Jest to najprostszy sposób umieszczenia niezbędnych parametrów na małej powierzchni. Najczęściej stosowane są 4 lub 5 pasków. Pierwsze dwa lub trzy oznaczają cyfry wartości, kolejny - mnożnik a ostatni oznacza tolerancję, z jaka element jest wykonany.
Kod splotowy Reeda-Solomona
Kod korekcji danych wykorzystywany do odtwarzania sygnałów cyfrowych. Jest ok. 3 razy bardziej skuteczny od stosowanych na płytach CD.
Kodek
Skrót (od koder/dekoder) oznaczający urządzenie lub program umożliwiający przekształcenie strumienia danych lub sygnału. Kodeki mogą zmienić strumień danych w formę zakodowaną (często w celu transmisji, składowania lub zaszyfrowania) lub odzyskać (odkodować) strumień danych z formy zakodowanej, by umożliwić ich odtwarzanie bądź dalszą obróbkę.
Kolumny aktywne
Kolumny aktywne pozbawione są typowej zwrotnicy stosowanej w kolumnach pasywnych. Sygnał akustyczny trafia najpierw do aktywnej zwrotnicy i jest w niej rozdzielany na podpasma stosowne dla poszczególnych głośników a następnie kierowany do osobnych wzmacniaczy. Głośniki podłączone są bezpośrednio do wyjścia wzmacniacza, często zamontowanego w obudowie kolumny. W ten sposób osiąga się dokładne dopasowanie głośników, łatwiej jest wykonać filtry i wzmacniacze mocy. Wadą jest skomplikowanie systemu. Koncepcja kolumn aktywnych nigdy nie zdobyła szerokiej popularności za wyjątkiem kina domowego. Bardzo często stosowane są tam aktywne subwoofery. Ich rolą jest przenoszenie niskich częstotliwości i generowanie efektów dźwiękowych takich jak dudnienia, strzały itp.
Kolumny bipolarne
Kolumny emitujące dźwięk do przodu i do tyłu kolumny, w tej samej fazie. Promieniowany do tyłu dźwięk odbija się od ścian pomieszczenia i dociera do słuchacza z kilku milisekundowym opóźnieniem, co potęguje wrażenie przestrzenności i głębokiej sceny dźwiękowej.
Kolumny dipolarne
Kolumny emitujące dźwięk w dwie strony (do przodu i do tyłu względem obudowy). Podstawową cechą jest sposób pracy zabudowanych w nich przetworników dźwięku ? pracują one w przeciwfazie. Zaletą takiego rozwiązania jest osiągnięcie lepszego rozproszenia dźwięku niż w tradycyjnych kolumnach oraz ciekawsze efekty przestrzenne, wady to trudności z dobrym ustawieniem w pomieszczeniu słabsze odtwarzanie tonów niskich. Kolumny tego typu często stosowane są w kinie domowym jako efektowe.
Kolumny omnipolarne
Kolumny emitujące dźwięk dookólny, nie tylko w płaszczyźnie poziomej, ale także w pionie. Reproduktory tego typu zachowują się jak punktowe źródło dźwięku, dzięki czemu muzyka wypełnia salę odsłuchową, dając wrażenie uczestnictwa w koncercie na żywo. Dość istotne wady takiego rozwiązania to niezbyt ostra lokalizacja źródeł, złożona konstrukcja kolumn i kłopoty z właściwym ustawieniem.
Kompander
System składający się z kompresora i ekspandera (kompander = kompresor + ekspander). Kompander jest podstawowym elementem większości magnetofonowych systemów redukcji szumów i służy do zmniejszenia zakresu dynamiki sygnału przed nagraniem na taśmę. Ekspander przeprowadza proces odwrotny, czyli poszerza zakres dynamiki sygnału odczytanego z taśmy tak, aby przywrócone zostały pierwotne wszystkie relacje pomiędzy dźwiękami. Kompander wymaga, aby wzmocnienie sygnału było zmienne w zależności od jego poziomu. Podczas zapisu na taśmie kompresor silniej wzmacnia sygnały cichsze. Podczas odczytu w ekspanderze sygnały cichsze są wzmacniane słabiej. Dzięki temu słabiej wzmacniane są też szumy taśmy.
Kompatybilny z CD-RW
Urządzenie, które oprócz zwykłych CD umożliwia także odtwarzanie płyt CD-RW.
Kompresja dynamiki
Proces w wyniku, którego następuje wyrównanie dynamiki sygnału, czyli zwiększenie amplitudy cichszych fragmentów i pozostawieniu głośnych bez zmian. Kompresja dynamiki bardzo często stosowana jest w odtwarzaczach i radiach samochodowych.
Konstrukcja bass reflex
Zobacz: Obudowa bass reflex
Kontrast
Kontrast określa stosunek luminacji (natężenia oświetlenia) maksymalnej do luminacji minimalnej. Monitor o wysokim kontraście wyświetla wyraźny i czytelny obraz, przyjazny dla wzroku. Ma to także wpływ na odwzorowanie barw, a szczególnie tak trudnej do uzyskania na LCD czerni i bieli.
Kontrast (rzeczywisty)
Różnica pomiędzy najjaśniejszymi a najciemniejszymi elementami obrazu. Pomiar poziomu kontrastu odbywa się poprzez ustalenie największego, chwilowego poziomu bieli na obrazie testowym i odniesieniu tej wartości do zachowanego poziomu czerni. Łatwo zauważyć, że najłatwiejszą metodą na uzyskanie doskonałego kontrastu jest pogłębienie czerni.
Kontrast dynamiczny
Występuje w niektórych telewizorach LCD i projektorach. Polega na ciągłej regulacji jasności lampy w zależności od średniej jasności obrazu. Jeśli obraz jest czarny, to lampa świeci najciemniej, a jeśli biały - najjaśniej.
Konwerter
Zobacz: Dekoder
Końcówka mocy
Końcówka mocy to ostatnie z ogniw systemu audio. Zapewnia odpowiednią wydajność prądową wymaganą do uzyskania pełnej mocy danego systemu. Wzmacnia sygnał do postaci akceptowanej przez kolumny.
Korekcja gamma
Poziom światła generowanego przez źródło nie jest wprost proporcjonalny do napięcia sterującego, zjawisko najlepiej jest widoczne w niecyfrowej technologii CRT. Właśnie owa nieliniowość określana jest jako gamma.
Korektor graficzny
Urządzenie umożliwiające dokonywanie zmian charakterystyki częstotliwościowej sygnału audio. Korektor graficzny składa się z kilku (w bardziej skomplikowanych przypadkach kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu) elektronicznych filtrów aktywnych. Pasmo podzielone jest na fragmenty, a częstotliwości środkowe i szerokość przedziałów regulacji stałe. Najczęściej szerokość pasm regulacyjnych wynosi równą oktawę lub 1/3 oktawy (mówimy wtedy o tercjach). Zadaniem korektorów graficznych jest wyrównywanie błędów charakterystyki częstotliwościowej będących udziałem pozostałych urządzeń, wzmacniacza, odtwarzacza, kolumn. W praktyce jednak korektory są na tyle niedoskonałe i nieprecyzyjne, że swoim działaniem mogą wprowadzić więcej szkód niż pożytku.
Kształtowanie szumu
(ang. noise-shaping) Sposób kształtowania błędów kwantyzacji (szumu i zniekształceń). Energia błędów kwantyzacji jest przesuwana w zakresy częstotliwości niesłyszalnych przez człowieka lub w zakres gdzie ucho ludzkie jest mniej czułe.
Kwadrofonia
System zapisu, transmitowania i odtwarzania muzyki poprzez 4 kanały - 4 głośniki umieszczone w rogach pomieszczenia. Umożliwia stworzenie pełnej panoramy akustycznej, odwzorowującej dźwięk z centrum zdarzenia muzycznego lub starającej się oddać akustykę pomieszczenia (sali koncertowej lub wybranej części dowolnej przestrzeni np. skrzyżowania ulic w wielkim mieście). Kwadrofonia najbardziej rozwinęła się w końcowej dekadzie lat siedemdziesiątych XX w. w Japonii, USA oraz Europie Zachodniej. Obecnie system praktycznie niespotykany.
Kwantyzacja
Kwantyzacja jest jednym z najważniejszych procesów towarzyszących zapisowi cyfrowemu. Do wartości dyskretnych z określonego zbioru przyporządkowywane są bieżące wartości sygnału. Jego maksymalna wartość dzielona jest na pewną liczbę przedziałów, pokrywających na ogół ten sam obszar. Z każdym z nich związana jest określona liczba porządkowa, która reprezentuje wielkość sygnału. W procesie kwantyzacji sygnał jest zawsze zaokrąglany (kilka wielkości sygnału może "wpaść" do tego samego przedziału), im szersze przedziały przyjmiemy tym większe błędy i mniejsza dokładność. W zastosowaniach audio jest ona określana ilością bitów, na jakich zapisywany jest sygnał, np. 16 bitów spotykane na płytach CD daje 2^16 a więc 65 536 niezależnych przedziałów, w przypadku 24bitów będzie to aż 16 777 216 przedziałów.